"Tek yol budur deriz; bilmez miyiz ki bir noktadan geçebilen doğrular kadar yol vardır."

(Thoreau)




Çarşamba, Aralık 15, 2010

Hindiba acıya kapılarını açıyor

Salata yapmayi seviyorum. Salatada her daim yeni, degisik otlar, malzemeler kullanmayi da. Ev halkinin bazi itirazlari var. Sincap maydonoz vb. damaga takilan pütürlü  malzemeyi sevmiyor, baba yesil salatada kirmizi rengi (domates) kökten yanlis buluyor. Tamam, peki, kabul, salata yapmak ip cambazligina dönüsse de... Ama ikisi de acimsi yesilliklerden yaptigim salataya burun kivirmiyorlar mi, iste orada kopuyorum. Gecen hafta isyan bayragini actim. Alisveriste hem endive, hem de chicoree aldim. Ikisi kardestir ve de kardeslerimdir bu arada. Yazmistim daha önce. Hatta hizimi alamadim, iki aksam önce endive-chicoree salatasi yaptim. Acilardan aci buyrun...

Nedir bu aci meraki peki?

Adacayi   (kekik komsulugunda) - kstenqnen
Iki yil önce bir dergide okudum. Buralarin dogal beslenme, otlar, sebzeler, meyveler uzmani bir amca var. Ak sacli Hademar Bankhofer amca. Simsikirdak giyinip marulla, elmayla falan verdigi pozlari meshurdur. O yazmisti. Bu kez yazinin yanindaki fotografta elinde greyfurt, adacayi vb tutuyordu.

Anlattigi özetle su:
Gidalardaki aci tadi veren maddeler mide ve safra salgilarini arttirarak sindirimi düzenleyen bir islev görüyorlar. Burada bahsedilen aci, biber acisi degil, örnegin greyfurt ve rokadaki türden buruk aci. Diger türlü acinin da vardir bir takim yararlari. Fakat konumuz disi.

Buruk acinin sindirim üzerindeki etkileri cok eski dönemlerden beri biliniyor. Bugünkü tıp karaciger, safrakesesi, pankreas yaninda idrar yollari ve dolasim sistemiyle ilgili yararlarini da kanitlamis. Bagisiklik sistemini güclendirdigi, yorgunlukla mücadele etmemizi kolaylastirdigi belirlenmis.

Greyfurt (agrilifetoday)
Bilindigi üzere, modern beslenme anlayisi et, seker ve  karbonhidrata (beyaz un ve benzeri rafine tahil ürünleri) fazla yüklendigi icin vücudumuzda asit-baz dengesinin asitten yana bozuldugunu ve daha baz temelli beslenmemiz gerektigini savunan bir saglik anlayisi var. Buralarda baz temelli besin ürünlerinin tesviki cok yaygin son zamanlarda. Benim de yeni yeni icine girdigim bir konu. Belki bir gün daha detayli yazarim hakkinda. Gidalardaki aci maddeler de bazik olduklarindan, vücutta dogru asit-baz dengesine kavusabilmek icin öneriliyorlar.

Fazla kiloyu önledikleri, yag yakmadaki islevleri sayesinde kilo vermeyi kolaylastirdiklari söyleniyor. En büyük faydalarindan biri karacigere. Aci maddeler icerdigi bilinen enginarin karacigerin süpürgesi olarak bilinmesi bosuna degil. Mide ve bagirsak dokularinda yol actiklari büzülme hareketiyle toksik maddeleri, virus, zararli bakteriler ve mantarlari mide barsak duvarlarindan temizliyorlarmis ayrica.

Radicchio (Island Vittles)
Peki, hangi gidalarda bulunuyor bu maddeler? Karnabahar, Enginar, Roka, Endive, Chicoree ve Radicchio'da örnegin (son ücü birer hindiba varyasyonu). Günümüz insaninin damak tadi tatliya meylettigi ve ziraat bile endüstrilestigi icin, her türlü sebzenin mümkün oldugunca tüketicinin agzinin tadina layik, bu faydali buruk acidan uzak cinslerinin yetistirilmesine önem veriliyor. Bilincli tüketiciler olarak bu gidisata, bu tatli tektiplesmeye direnmeliyiz. Ayni sey meyvelerde de gecerli. Greyfurt, portakal ve limondan uzak durmamali. Baharatlardan ve sifali otlardan kakule, zencefil, karabiber, kekik, mercankösk, biberiye, tarhun,  defne, adacayi, civanpercemi, pelinotu (Artemisia absinthium) bu yararli aciyi bünyesinde barindiranlardan.  

Kakule (Mr Topf)
Son olarak, bu sebzeleri, otlari, baharatlari ne yapip edip bulmali; beslenmede agirligi bütceyi, cografi sartlari bir tarafa birakip bunlara vermeli demiyorum, aman dikkat!  Bilinclenelim, bize dayatilan tek tip beslenmeye karsi cikalim diyorum. Sofradaki tatlilari söyle kolumuzun tersiyle kenara itip, doganin öngördügü ölcüde biraz da acilara yer acarsak , cok daha saglikli yasayacagiz. Hane halkina kizmam da bu yüzden. Bahar gelsin radikadan salata da yapmazsam!

3 yorum:

  1. Aaaa siz bizim goncayla mi konustunuz ne? Daha bu aksam sofrada alkali pisir diyordu. Neyin alkalisi, kimmis onlar diye soruyordum :) Benim icin 7 pH notr tamamdir diye takiliyordum :) Hemen gidip bakayim bir o listeye ve onerdiklerini zorla yedireyim! Zira cogunu ben severim ama o hic sevmez!

    YanıtlaSil
  2. Acilarin cocugu hindibaya verdigi harika bilgiler icin tesekkurler. Ben bayilirim aslinda o aciya, rokaya, tereye falan, evdekilere de azimle, giderek cogalan dozlarda verip alistirmak lazim inceden. Isyan ederlerse yildirma politikasi uygularim, kefirde yaptigim gibi.. hehehe.
    SSS Selen

    YanıtlaSil
  3. Egeli biriyle beraber yasadigim icin her turlu ot yenir bizim evde.Hatta beni de coguna o alistirmistir :) ama Defnecik yemez salata,domates vs. Son zamanlarda marul yemeye basladi gerci.
    Yalniz, amcanin fotografi supermis,bayildim :))

    YanıtlaSil